ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΑΛΟΥΧΙΔΗΣ
Η μικρή μου Μεγάλη Πατρίδα
Πόντος
Ιστορικές Αναφορές
Τραπεζούντα
του Γεωργίου Τσαλουχίδη
Η Τραπεζούντα και η αυτοκρατορία της είναι αναμφισβήτητα κατόρθωμα του ακραίου μικρασιατικού Ελληνισμού, του Ποντιακού, που μπόρεσε να ζήσει και να ευδοκιμήσει, παρά την αντιξοότητα των καιρών, πάνω από δυόμισι αιώνες στα πλαίσια ενός αυτόνομου κράτους.
Κατάφερε να γίνει κρίκος και γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας, χωρίς να αλλοιώσει την πνευματική του υπόσταση, χωρίς να χάσει την πολιτιστική του προσωπικότητα και χωρίς να λησμονήσει τα μαθήματα της Βυζαντινής παράδοσης. Όταν το 1461 αλώθηκε από τα οθωμανικά στρατεύματα, τότε, και μόνο τότε, έκλεισε η ιστορία του ελεύθερου Ελληνισμού της Μικράς Ασίας.
Η Ευρώπη, η ευρωπαϊκή καθολική Δύση, έχανε με την πτώση της Τραπεζούντας το έρεισμά της προς την Ασία. Ο Εύξεινος Πόντος γίνεται τώρα κλειστή μουσουλμανική λίμνη, ο κόσμος του θα ζήσει αιώνες παραγκωνισμένος στο περιθώριο της ιστορίας, ενώ ο Ελληνισμός, πιστός στα πάτρια, θα κρατήσει ζωντανό το δίδαγμα που άφησε με τον μαρτυρικό του θάνατο ο τελευταίος αυτοκράτορας της Τραπεζούντας Δαυίδ. Κρυφά και ανομολόγητα θα μεταδώσει από γενιά σε γενιά την Ορθοδοξία και τον ανεπιθύμητο θησαυρό της γλώσσας, που με λόγια της τραγουδούσε τα ακριτικά κατορθώματα και, σαν ήρθαν ύστερα οι δίσεκτοι χρόνοι, θρήνησε τη μεγάλη τραγωδία του Γένους.
Απομεινάρια της τραπεζουντιακής αυτοκρατορίας οι ελληνόγλωσσοι Χριστιανοί και κρυπτοχριστιανοί του Πόντου θα ζήσουν αιώνες την τουρκική κατάκτηση -τουλάχιστον όσοι δεν πήραν το δρόμο προς την Τυφλίδα, προς τη Ρωσία και την απόμακρη χριστιανική Δύση- ώσπου φτωχοί, ανήμποροι, εξόριστοι και αποδιωγμένοι από τις πατρίδες τους, θα βρουν στο πρώτο τέταρτο του 20ού αιώνα την ελληνική γη και την ελεύθερη Ορθοδοξία. Πίσω στην Τραπεζούντα και στον Πόντο ολόκληρο, άφησαν τους ιστορημένους στη μητρόπολη της Αγίας Σοφίας βασιλείς να φυλάνε, βουβοί και απροσκύνητοι, τη μνήμη της τελευταίας αυτοκρατορίας του μεσαιωνικού μικρασιατικού Ελληνισμού.
Οι Πόντιοι της γενιάς μας είμαστε αντίθετοι στην σκόπιμη αποσιώπηση της γενοκτονίας των προγόνων μας. Μόνο με τη δικαίωση αυτή και μόνον τότε «τα θύματα της τουρκικής θηριωδίας θα κοιμηθούν τον ήσυχο της αιωνιότητας ύπνο και τότε ωσαννά στους μάρτυρες του Πόντου.
Γι’ αυτό δεν πρέπει να υποχωρούμε ούτε και να συμβιβαζόμαστε δίνοντας άφεση αμαρτιών στα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους σφαγείς του Ελληνισμού στον Πόντο, στη Θράκη, στη Μικρά Ασία και στην Κύπρο.